36 Phong Cách Mặt Dựng Việt Nam Đương Đại
Từ Truyền Thống Đến Hiện Đại
Khám phá sự đa dạng và sáng tạo trong kiến trúc mặt dựng đương đại Việt Nam – nơi giao thoa giữa bản sắc văn hóa và xu hướng thiết kế toàn cầu
Mở đầu
Kiến trúc Việt Nam đương đại đang trải qua một cuộc cách mạng thầm lặng nhưng mạnh mẽ. Từ những con phố nhỏ ở Hà Nội đến các tòa nhà chọc trời ở Thành phố Hồ Chí Minh, các kiến trúc sư Việt Nam đang tạo ra những mặt dựng không chỉ đẹp mắt mà còn thông minh, bền vững và phù hợp với khí hậu nhiệt đới đặc trưng của đất nước.
Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá 36 phong cách mặt dựng đương đại đang định hình lại bộ mặt kiến trúc Việt Nam, từ những giải pháp truyền thống được tái diễn giải đến những công nghệ tiên tiến nhất.
Phân Loại Các Phong Cách Mặt Dựng
Để dễ dàng tìm hiểu, chúng ta sẽ phân loại 36 phong cách này thành các nhóm chính:
🕳️ Mặt Dựng Đục Lỗ/Xốp (Perforated/Porous Facades)
🌿 Mặt Dựng Xanh/Sống (Green/Living Facades)
🧱 Mặt Dựng Tập Trung Vào Vật Liệu (Material-focused Facades)
🎨 Mặt Dựng Hình Học/Điêu Khắc (Geometric/Sculptural Facades)
🏛️ Mặt Dựng Tân Truyền Thống (Neo-traditional Facades)
🔄 Mặt Dựng Kết Hợp/Đổi Mới (Hybrid/Innovative Facades)
🕳️ NHÓM 1: MẶT DỰNG ĐUC LỖ/XỐP
01. Mặt Dựng Gạch Đục Lỗ (Perforated Brick Facade)
Premier Office – Tropical Space / The Architect’s Newspaper
Phong cách này sử dụng gạch xếp với khoảng cách có tính toán để tạo ra hệ thống thông gió và lọc ánh sáng. Lấy cảm hứng từ kiến trúc truyền thống Việt Nam, phong cách này giúp làm mát thụ động trong khí hậu nóng ẩm và tạo ra những họa tiết ánh sáng bóng đổ đẹp mắt suốt cả ngày.
Đặc điểm nổi bật:
- ✅ Thông gió tự nhiên tối ưu
- ✅ Tiết kiệm năng lượng điều hòa
- ✅ Tạo hiệu ứng ánh sáng độc đáo
- ✅ Bảo đảm sự riêng tư
02. Mặt Dựng Gốm Đục Lỗ (Perforated Ceramic Facade)
Bat Trang House – VTN Architects / Dezeen
Phong cách này sử dụng các khối gốm đục lỗ, tôn vinh truyền thống gốm sứ Việt Nam, đặc biệt là làng Bát Tràng. Kết hợp nghề thủ công truyền thống với thiết kế đương đại, tạo ra ánh sáng lọc đẹp mắt đồng thời cung cấp thông gió tự nhiên và sự riêng tư.
Ưu điểm:
- 🏺 Kết nối với di sản văn hóa
- 🌡️ Điều hòa khí hậu tự nhiên
- 🎨 Thẩm mỹ độc đáo
- 💧 Chống thấm tốt
03. Mặt Dựng Bê Tông Đục Lỗ (Perforated Concrete Facade)
Kontum House – Khuôn Studio / Dezeen
Sử dụng các khối bê tông đúc thủ công với những lỗ hình học được thiết kế cẩn thận. Đây là giải pháp tiết kiệm chi phí cho việc kiểm soát khí hậu và bảo đảm sự riêng tư, tạo ra những họa tiết bóng đổ thay đổi suốt cả ngày.
04. Mặt Dựng Kim Loại Đục Lỗ (Perforated Metal Facade)
LVS House – AD9 Architects / Designboom
Phong cách này sử dụng các tấm kim loại đục lỗ (thường là thép hoặc nhôm) với nhiều họa tiết khác nhau. Kết hợp thẩm mỹ công nghiệp với khả năng thích ứng khí hậu, cung cấp khả năng che nắng tuyệt vời trong khi vẫn duy trì tầm nhìn ra bên ngoài.
05. Mặt Dựng Tre Đan (Woven Bamboo Screen Facade)
Floating Nest House – Atelier NGNG / Designboom
Sử dụng các tấm tre đan làm yếu tố mặt dựng, đại diện cho cách diễn giải đương đại của nghề thủ công tre truyền thống Việt Nam. Cung cấp thông gió tự nhiên và ánh sáng lọc tuyệt vời, tạo ra những họa tiết bóng đổ đẹp mắt trong khi vẫn bảo đảm sự riêng tư.
06. Mặt Dựng Gỗ Đan (Wooden Lattice Facade)
Breeze House – Mel Schenck / Fubiz
Các tấm lưới gỗ được thiết kế tinh tế cung cấp sự riêng tư trong khi cho phép gió và ánh sáng lọc qua. Tạo ra cách diễn giải hiện đại của các tấm chắn truyền thống, giảm tăng nhiệt trong khi duy trì thông gió trong khí hậu nhiệt đới Việt Nam.
🌿 NHÓM 2: MẶT DỰNG XANH/SỐNG
07. Mặt Dựng Tường Xanh Công Nghiệp (Industrial Green Wall Facade)
Jakob Factory – G8A Architecture & Urban Planning / Dezeen
Phong cách này tích hợp thực vật trực tiếp vào vỏ bọc tòa nhà bằng các hệ thống hỗ trợ công nghiệp. Tạo ra vi khí hậu giảm tiêu thụ năng lượng, lọc ô nhiễm không khí, giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị và thêm đa dạng sinh học vào các khu vực công nghiệp.
Lợi ích môi trường:
- 🌱 Cải thiện chất lượng không khí
- ❄️ Giảm nhiệt độ môi trường
- 🐝 Tăng đa dạng sinh học
- 💚 Giảm tác động carbon
08. Mặt Dựng Chậu Cây Xếp Chồng (Stacked Planter Facade)
Stacking Green House – VTN Architects / Dezeen
Sử dụng các hộp trồng cây được sắp xếp theo lớp trên toàn bộ mặt dựng tòa nhà. Tạo ra lá chắn xanh sống cung cấp sự riêng tư, bóng mát và làm mát thụ động, biến đổi những ngôi nhà đô thị hẹp thành những khu vườn thẳng đứng.
09. Mặt Dựng Tích Hợp Cây Xanh (Tree-Integrated Facade)
Ha Long Villa – VTN Architects / Designboom
Phong cách này tích hợp cây trưởng thành trực tiếp vào kiến trúc thông qua các lỗ mở trong tường và sàn. Tạo ra sự hòa quyện thực sự giữa kiến trúc và thiên nhiên, nơi các tòa nhà thực sự “nhường chỗ” cho cây cối.
🧱 NHÓM 3: MẶT DỰNG TẬP TRUNG VÀO VẬT LIỆU
10. Mặt Dựng Gạch Đỏ Lộ (Exposed Red Brick Facade)
Nha Be House – Tropical Space / Living ASEAN
Tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên và kết cấu của gạch, kết nối với việc sử dụng gạch lịch sử trong kiến trúc truyền thống Việt Nam. Cung cấp khối lượng nhiệt tuyệt vời để điều tiết khí hậu, lão hóa đẹp trong môi trường nhiệt đới Việt Nam.
11. Mặt Dựng Bê Tông Lộ (Exposed Concrete Facade)
Kho Rèn House – M+TRO Studio / Dezeen
Tôn vinh thẩm mỹ thô mộc của bê tông, tạo ra những hình thức điêu khắc táo bạo. Cung cấp khối lượng nhiệt tuyệt vời để điều tiết khí hậu, thể hiện chủ nghĩa tối giản đương đại với ảnh hưởng brutalist.
12. Mặt Dựng Gỗ Lộ (Exposed Wooden Facade)
H House – AD9 Architects / Designboom
Tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên và sự ấm áp của gỗ, kết nối với kiến trúc gỗ truyền thống Việt Nam. Cung cấp điều tiết khí hậu tự nhiên tuyệt vời, tạo ra kết nối với thiên nhiên trong môi trường đô thị.
13. Mặt Dựng Đất Nện (Rammed Earth Facade)
Dong Anh House – VTN Architects / Dezeen
Sử dụng kỹ thuật cổ xưa của các lớp đất nén đang trải qua sự hồi sinh đương đại. Kết nối sâu sắc với kiến trúc vernacular nông thôn Việt Nam, cung cấp cách nhiệt và cách âm tuyệt vời.
14. Mặt Dựng Kim Loại Lộ (Exposed Metal Facade)
Nap Am Homestay – Le House / Designboom
Tôn vinh thẩm mỹ công nghiệp của kim loại (thép, nhôm, v.v.), tạo ra những tuyên bố hiện đại táo bạo trong môi trường đô thị. Cung cấp độ bền tuyệt vời trong khí hậu nhiệt đới Việt Nam.
15. Mặt Dựng Kính (Glass Facade)
Labri House – Nguyen Khai Architects / Designboom
Sử dụng các bề mặt kính để tối đa hóa ánh sáng tự nhiên và tầm nhìn. Tạo ra tính minh bạch và kết nối giữa không gian trong nhà và ngoài trời, thích ứng với khí hậu Việt Nam thông qua các xử lý đặc biệt.
16. Mặt Dựng Gạch Kính (Glass Block Facade)
Glass Block House – Room+ Design & Build / Dezeen
Sử dụng gạch kính để tạo ra những bức tường mờ đục cung cấp sự riêng tư trong khi cho phép ánh sáng lọc qua. Kết hợp thẩm mỹ retro với ứng dụng đương đại, cung cấp cách nhiệt và cách âm tuyệt vời.
17. Mặt Dựng Kim Loại Gợn Sóng (Corrugated Metal Facade)
TBD Office – aaaaaa architects / Designboom
Sử dụng các tấm kim loại gợn sóng để tạo ra kết cấu và nhịp điệu thị giác. Cung cấp khả năng chống thời tiết và độ bền tuyệt vời trong khí hậu nhiệt đới Việt Nam với chi phí hợp lý.
🎨 NHÓM 4: MẶT DỰNG HÌNH HỌC/ĐIÊU KHẮC
18. Mặt Dựng Có Tính Kể Chuyện (Storytelling Facade)
Phong cách đương đại này kết hợp các yếu tố tường thuật văn hóa và biểu tượng vào thiết kế mặt dựng. Thể hiện bản sắc Việt Nam thông qua câu chuyện kiến trúc, kết nối truyền thống và hiện đại bằng cách thể hiện thần thoại, lịch sử hoặc câu chuyện văn hóa.
19. Mặt Dựng Nhiều Lớp (Layered Facade)
Kho Rèn House – M+TRO Studio / Designboom
Sử dụng nhiều lớp vật liệu và yếu tố để tạo ra chiều sâu và sự thú vị thị giác. Cung cấp kiểm soát khí hậu tuyệt vời thông qua việc phân lớp các vật liệu khác nhau với các chức năng cụ thể.
20. Mặt Dựng Dạng Ống (Tubular Facade)
LVS House – AD9 Architects / Designboom
Phong cách đương đại này sử dụng các yếu tố hình ống hoặc hình trụ làm thành phần mặt dựng chính. Tạo ra nhịp điệu thị giác nổi bật và chất lượng điêu khắc, thường cho phép các họa tiết ánh sáng và bóng đổ thú vị.
21. Mặt Dựng Tham Số Hóa (Parametric Facade)
Bat Trang House – VTN Architects / Surfaces Reporter
Sử dụng thiết kế tính toán tiên tiến để tạo ra các họa tiết và hình thức hình học phức tạp. Đẩy ranh giới của các phương pháp xây dựng truyền thống, tạo ra những mặt dựng ấn tượng về mặt thị giác và chính xác về mặt toán học.
22. Mặt Dựng Có Thể Gập (Folding Facade)
CHIC VID House – Pham Trung / Designboom
Sử dụng các tấm panel có bản lề có thể được mở, đóng hoặc điều chỉnh theo điều kiện thời tiết và nhu cầu của người dùng. Thể hiện sự kết hợp hoàn hảo giữa hình thức và chức năng trong khí hậu Việt Nam.
23. Mặt Dựng Gạch Thông Gió (Ventilation Brick Facade)
Premier Office – Tropical Space / The Architect’s Newspaper
Sử dụng gạch được thiết kế đặc biệt với các lỗ thông gió tích hợp được sắp xếp theo các họa tiết. Kết hợp sự thú vị thẩm mỹ với làm mát thụ động, lấy cảm hứng từ kiến trúc truyền thống Việt Nam.
24. Mặt Dựng Kính Hộp (Glass Curtain Wall Facade)

Deutsche House – Hồ Chí Minh / Alamy
Sử dụng các bề mặt kính lớn được gắn vào cấu trúc đỡ nhẹ, tạo ra tính minh bạch trực quan và kết nối liền mạch giữa không gian trong nhà và ngoài trời. Đại diện cho quá trình quốc tế hóa và hiện đại hóa ngày càng tăng của Việt Nam.
Kết Luận
Kiến trúc mặt dựng đương đại Việt Nam thể hiện một cuộc cách mạng thầm lặng đang diễn ra trong ngành xây dựng. Từ những giải pháp truyền thống được tái diễn giải một cách sáng tạo đến những công nghệ tiên tiến nhất, các kiến trúc sư Việt Nam đang chứng minh rằng họ có thể tạo ra những tác phẩm vừa mang đậm bản sắc văn hóa vừa đáp ứng nhu cầu của thời đại hiện đại.
Những điểm nổi bật của xu hướng mặt dựng Việt Nam:
🌡️ Thích Ứng Khí Hậu Thông Minh
Hầu hết các phong cách đều được thiết kế để đối phó hiệu quả với khí hậu nhiệt đới ẩm của Việt Nam, từ thông gió tự nhiên đến che nắng và làm mát thụ động.
🏛️ Kết Nối Với Di Sản
Nhiều phong cách lấy cảm hứng từ kiến trúc truyền thống Việt Nam nhưng được diễn giải bằng ngôn ngữ đương đại, tạo ra cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.
🌱 Tính Bền Vững
Xu hướng sử dụng vật liệu địa phương, giải pháp xanh và công nghệ tiết kiệm năng lượng ngày càng trở thành tiêu chuẩn trong thiết kế.
🎨 Đa Dạng Thẩm Mỹ
Từ tối giản brutalist đến rực rỡ nhiệt đới, từ công nghiệp đến thủ công, kiến trúc Việt Nam đang khám phá mọi phong cách để tìm ra tiếng nói riêng.
🔬 Ứng Dụng Công Nghệ
Việc áp dụng thiết kế tham số, vật liệu thông minh và hệ thống tự động hóa đang mở ra những khả năng mới cho mặt dựng thông minh.
Tương lai của kiến trúc mặt dựng Việt Nam hứa hẹn sẽ còn nhiều đột phá hơn nữa. Với sự kết hợp giữa trí tuệ truyền thống, sáng tạo đương đại và công nghệ tiên tiến, các kiến trúc sư Việt Nam đang định hình một phong cách kiến trúc độc đáo có thể truyền cảm hứng cho thế giới.
Bài viết này chỉ là khởi đầu cho cuộc khám phá sâu hơn về từng phong cách. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật và mở rộng danh sách này khi có thêm những xu hướng mới xuất hiện trong kiến trúc Việt Nam đương đại.
📝 Nguồn tham khảo:
- ArchDaily Vietnam
- Dezeen Architecture
- Designboom
- The Architectural Review
- Living ASEAN
- Các studio kiến trúc hàng đầu Việt Nam
🏷️ Từ khóa: #KiếnTrúcViệtNam #MặtDựngĐươngĐại #ThiếtKếBềnVững #KiếnTrúcNhiệtĐới #ĐổiMớiKiếnTrúc
Thảo luận về điều này post